Ημερίδα ενημέρωσης εκπαιδευτικών στο πλαίσιο της Εβδομάδας Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης
Σήμερα Πέμπτη 9 Οκτωβρίου 2014 διοργανώθηκε στο Συνεδριακό Κέντρο Περιφερειακής Ενότητας Ηλείας στον Πύργο ημερίδα ενημέρωσης εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης στο πλαίσιο της Εβδομάδας Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης.
Στην ημερίδα έγινε παρουσίαση προγραμμάτων και Δικτύου που συντονίζει το ΚΠΕ Κρεστένων από τους Υπευθύνους του ΚΠΕ κ. Γαβρά Πέτρο και Τσούρα Αγγελική.
Ο Υπεύθυνος Σχολικών Δραστηριοτήτων στην Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση κ. Γοροζίδης Γεώργιος παρουσίασε τον απολογισμό της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης για το σχολικό έτος 2013-2014, ενημέρωσε τους εκπαιδευτικούς για τον τρόπο συμπλήρωσης των εντύπων για υλοποίηση προγραμμάτων Π.Ε και για τη θεματολογία των Δικτύων.
Η Υπεύθυνη Σχολικών Δραστηριοτήτων στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση κ. Ηλιοπούλου Ευγενία παρουσίασε και αυτή τον απολογισμό της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης για το σχολικό έτος 2013-2014 και στη συνέχεια αναφέρθηκε στην αναγκαιότητα και τον τρόπο υλοποίησης προγραμμάτων ΠΕ στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Στη συνέχεια νηπαιαγωγοί και δάσκαλοι παρουσίασαν καλές πρακτικές σε νηπιαγωγεία και σχολεία της Ηλείς κατά τη διάρκεια υλοποίησης προγραμμάτων και η ημερίδα ολοκληρώθηκε με την παρουσίαση καλών πρακτικών σε σχολεία της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης από την καθηγήτρια κ. Τζανέτου Αφροδίτη για το 4ο Γυμνάσιο Πύργου που υλοποίησε πρόγραμμα ΠΕ με τίτλο: "Τοπικά Προϊόντα-Και γίναμε όλοι σταφίδα" .
Στην ημερίδα υπήρχε και εισήγηση από τη Διευθύντρια του σχολείου μας κ. Καραγιάννη Βαρβάρα, η οποία αναφέρθηκε στον τρόπο σχεδιασμού και υλοποίησης ενός προγράμματος ΠΕ και παρουσίασε τον τρόπο με τον οποίο δουλέψαμε το πρόγραμμα ΠΕ με τίτλο "Γαστούνη χθες, σήμερα, αύριο" με το οποίο ενταχθήκαμε στο Εθνικό Θεματικό Δίκτυο "Βιώσιμη Πόλη" που συντόνισε το ΚΠΕ Κορδελιού Θεσσαλονίκης.
Κάθε σχολικό πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση αποτελεί μια ολοκληρωμένη εκπαιδευτική διαδικασία πεντάμηνης τουλάχιστον χρονικής διάρκειας. H διαδικασία αυτή με συγκεκριμένο θέμα και με την ενεργό συμμετοχή όλων των μελών της περιβαλλοντικής ομάδας, εξελίσσεται σύμφωνα με τα χαρακτηριστικά, τους στόχους, το περιεχόμενο, τις μεθόδους και τις τεχνικές της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης.
Εμείς οι εκπαιδευτικοί είμαστε αυτοί που θα οργανώσουμε αρχικά και θα εμψυχώσουμε στη συνέχεια, την μαθητική ομάδα για το περιβαλλοντικό πρόγραμμα. Ίσως σκέφτεστε ότι δεν έχετε την γνώση και την εμπειρία για αυτό τον ρόλο. Είναι γεγονός ότι οι πανεπιστημιακές σχολές, εκτός εξαιρέσεων, προσφέρουν κυρίως γνώσεις και τέτοιου είδους βιωματικές ομαδικές δραστηριότητες είναι εκτός του προγράμματος σπουδών τους. Είναι επίσης γνωστό ότι εμείς ως μαθητές δεν γνωρίσαμε στα σχολεία μας τέτοιες μεθόδους, δεν τις βιώσαμε ως παιδιά, ώστε να τις ανακαλέσουμε ως εμπειρία. Παρά την πιθανή έλλειψη εμπειρίας για μας έχει σημασία «ο παιδαγωγικός έρωτας» του καθενός και καθεμιάς που αναλαμβάνει ένα τέτοιο έργο. Αν υπάρχει, πιστεύουμε ότι θα ξεπεραστούν οι όποιες δυσκολίες και τα πιθανά αλλά θεμιτά «λάθη» στο ταξίδι της εξερεύνησης με τα παιδιά. Πρέπει όμως από τη στιγμή που αναλαμβάνουμε την υλοποίηση Περιβαλλοντικού προγράμματος να έχουμε υπόψη μας κάποια βασικά στοιχεία:
- Το θέμα ενός προγράμματος, η βιβλιογραφική έρευνα, οι εξορμήσεις στην ύπαιθρο, οι εργασίες στο πεδίο, οι εκδρομές δεν κάνουν αυτομάτως ένα πρόγραμμα, πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. Εκείνο που κάνει την Εκπαίδευση Περιβαλλοντική και την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση «καινοτομία» είναι ο διαφορετικός τρόπος οργάνωσης της σκέψης με την οποία προσεγγίζουμε το Περιβάλλον: της σκέψης που επιζητεί να κατανοήσει, να ερμηνεύσει και να σταθεί κριτικά και δημιουργικά απέναντι στις σχέσεις του ανθρώπου με το φυσικό, οικονομικό και κοινωνικό του Περιβάλλον.
- Τα σχολικά προγράμματα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης ούτε υποδεικνύονται ούτε αντιγράφονται, σχεδιάζονται και διαμορφώνονται στην πορεία του διδακτικού και μαθησιακού «γίγνεσθαι» από τους εκπαιδευτικούς και τους μαθητές που συμμετέχουν σ΄ αυτά.
- Όσοι συμμετέχουμε σε αυτά μπορούμε να ακολουθήσουμε διαφορετικές μεθόδους και τεχνικές αλλά εμείς προτιμήσαμε τη μέθοδο Project που είναι μια σύνθετη αλλά ευέλικτη και ανοιχτή διεργασία βιωματικής μάθησης. Ουσιαστική και συγχρόνως γοητευτική, με πολλά επίπεδα ελευθερίας δράσης και όρια τα οποία διαμορφώσαμε από τους συμμετέχοντες στο πρόγραμμα (μαθητές και καθηγητές). Η μέθοδος Projectσυνέβαλλε στη διεπιστημονική και διαθεματική προσέγγιση των θεμάτων και χαρακτηρίστηκε από την ενεργό συμμετοχή, την αυτενέργεια όλων των μελών της περιβαλλοντικής ομάδας και την εργασία σε ομάδες καθ΄ όλη τη διάρκεια του προγράμματος. Επιπλέον μας έδωσε τη δυνατότητα να ενσωματώσουμε σε αυτήν και άλλες μεθόδους που λειτούργησαν συμπληρωματικά κατά το σχεδιασμό και την πραγματοποίηση του προγράμματός μας, όπως: συζήτηση, μελέτη στο πεδίο, βιβλιογραφική έρευνα, παιχνίδια ρόλων, σχεδιασμός και πραγματοποίηση δράσεων κ.α.
- Για να σχεδιασθεί και να υλοποιηθεί ένα πρόγραμμα ΠΕ απαιτείται πολύ καλή προετοιμασία από την παιδαγωγική ομάδα. Πρέπει η παιδαγωγική ομάδα να έχει ξεκάθαρους στόχους, να έχει χρονοδιάγραμμα, να προετοιμάζει όλες τις εκπαιδευτικές δραστηριότητες και τα παιδαγωγικά παιχνίδια, να οργανώνει και να εμψυχώνει τους μαθητές στην προσπάθεια που κάνουν, να είναι ο σύνδεσμος με τα πρόσωπα του Σχολείου (διευθυντής, καθηγητές), με τον υπεύθυνο Περιβαλλοντικής, με το σύλλογο γονέων και τους κοινωνικούς φορείς, με το δίκτυο στο οποίο έχουν ενταχθεί. Hπαιδαγωγική ομάδα όμως πρέπει να δρα θεωρώντας τον εαυτό της μαθητή και όχι ειδήμονα. Μπορούμε κάλλιστα να δηλώσουμε στην ομάδα ότι δεν θεωρούμε τον εαυτό μας αυθεντία, να προσπαθήσουμε να ξεφύγουμε από τον συνήθη ρόλο του δασκάλου-καθηγητή και να γίνουμε εξερευνητές σε αυτήν την προσπάθεια. Εξάλλου κανένας από μας δεν πιστεύω ότι έχει όλες εκείνες τις γνώσεις και εμπειρίες που απαιτεί ένα πρόγραμμα Π.Ε αλλά είναι αρκετό πιστεύω να μυήσουμε τους μαθητές μας σε έναν άλλο τρόπο δουλειάς δείχνοντάς τους ότι αυτό που κάνουμε το κάνουμε από αγάπη και ενδιαφέρον για τα παιδιά αλλά και για τον τόπο που ζούμε και όχι μια σαν μια αναγκαστική διαδικασία για κάλυψη ωρών που μας λείπουν από το ωρολόγιο πρόγραμμα.
- Πάντα ζητάμε τη συγκατάθεση των γονέων, ιδιαίτερα όταν πρόκειται να ανεβάσουμε στο διαδίκτυο κάποια εργασία των μαθητών μας. Υπάρχει στο Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο έτοιμη φόρμα συγκατάθεσης του κηδεμόνα την οποία μπορείτε να κατεβάσετε και να την δώσετε στους γονείς και κηδεμόνες να την υπογράψουν.